Direct naar paginainhoud

Het stadsbestuur

Raadsleden zijn democratisch gekozen volksvertegenwoordigers. Ze sturen het stadsbestuur in de juiste richting en controleren het werk van de ambtenaren via het college van B en W. Want die bestuurt de gemeente en beschikt over de gemeentelijke organisatie die het werk uitvoert. Raad en gemeente werken intensief samen; zij vormen het stadsbestuur.

Collegiaal bestuur

Het gemeentebeleid is een zaak van het college. Dat noemen we collegiaal bestuur. Burgemeester en wethouders beslissen bij meerderheid van stemmen. De vergaderingen van het college zijn niet openbaar. Het college zorgt voor de voorbereiding van zaken waarover de raad beslist en voor de uitvoering van raadsbesluiten. Ook heeft het college allerlei bestuursbevoegdheden op grond van de Gemeentewet (hierin staat wat de rijksoverheid bij de gemeenten heeft neergelegd) en allerlei andere wetten en regelingen. Bijvoorbeeld de uitvoering van de Participatiewet en de toepassing van de Wet milieubeheer.

Wethouders

De gemeenteraad kiest de wethouders. Die kunnen uit de gemeenteraad komen, maar mogen dan geen lid blijven van de raad. Ze kunnen ook wethouders van buiten de raad benoemen. Als ze in een andere gemeente wonen, kan de raad daar in uitzonderingsgevallen toestemming voor geven. Het wethouderschap in Almere is een voltijdsbaan. Een wethouder krijgt daarom een salaris. Een gemeenteraadslid doet zijn raadswerk vaak naast een ‘gewone’ baan en krijgt een onkostenvergoeding.

Meestal kiezen de fracties voor een wethouder omdat de kandidaat-wethouder ervaring heeft binnen de partij. Of ze vallen op omdat ze goed kunnen debatteren, de visie van de partij duidelijk uitdragen of omdat ze een groot netwerk hebben.

Elke wethouder heeft zijn eigen taakgebied; een portefeuille. Zoals onderwijs, openbare werken, financiën, huisvesting, sport en cultuur.
Tussen raad en wethouder geldt, net zoals tussen het parlement en de minister, de vertrouwensregel. Een wethouder kan door de gemeenteraad worden ontslagen als hij niet langer het vertrouwen van de raad heeft.

Burgemeester

De burgemeester is een centrale figuur in de gemeente. Hij of zij is voorzitter van zowel de raad als van het college van B en W. In de vergadering van de raad mag die wel deelnemen aan discussies, maar niet stemmen. Bij vergaderingen van het college mag dat wel.

De burgemeester heeft ook eigen verantwoordelijkheden. Hij is de eerste vertegenwoordiger van de gemeente. In deze rol treedt de burgemeester op als woordvoerder van de gemeente bij belangrijke kwesties.
Ook is de burgemeester verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, als hoofd van de politie en de brandweer. Afhankelijk van hoe de portefeuilles verder verdeeld zijn tussen de burgemeester en wethouders, kan die er meer taken bij hebben. Gaat het over uit eigen portefeuille, dan kan hij niet tegelijk de voorzitter zijn. De loco-voorzitter zit in zo'n geval voor.

Benoeming van de burgemeester

De burgemeester is benoemd door de Kroon. Feitelijk door de koning en de minister van Binnenlandse Zaken. Maar de gemeenteraad maakt daarvoor eerst een beschrijving van wat voor type burgemeester de stad nodig heeft. De raad doet de sollicitatiegesprekken en vervolgens een aanbeveling. De burgemeester wordt benoemd voor een periode voor zes jaar. Daarna kan de burgemeester eventueel voor een volgende termijn benoemd worden.

Locoburgemeester en waarnemer

Bij afwezigheid van de burgemeester, neemt de locoburgemeester zijn taken waar. Dit is altijd een wethouder met verder een eigen takenpakket.
Wanneer een burgemeester terugtreedt, overlijdt of wanneer de gemeenteraad nog geen vervanger heeft gevonden aan het einde van de ambtsperiode van een burgemeester, kan er een waarnemend burgemeester (van buiten de stad) worden benoemd.

Ambtenaren

Het college van B &W wordt ondersteund door de gemeenteambtenaren. In Almere ongeveer 2.300. Zij hebben als taak om besluiten voor te bereiden en uit te voeren en te zorgen voor die zaken waar de gemeente voor verantwoordelijk is, zoals paspoorten uitgeven, afval inzamelen en de openbare ruimte onderhouden.

De raad heeft zijn eigen ambtenaren, die niet in dienst zijn van de gemeente: de griffie. Zij ondersteunen de raadsleden met hun werk en met het contact met maatschappelijke organisaties en de inwoners van Almere.
Gemeente-ambtenaren en raadsambtenaren werken veel samen, want ze moeten er allebei voor zorgen dat de raad zijn werk zo goed mogelijk kan doen. De raad is van de stad en de griffie dus ook.

Illustratie Almere skyline
Jouw mening