Tijdens dit proces kwam naar voren, onder andere via een petitie, dat:
- Bewoners uit het Homeruskwartier zich zorgen maakten dat er woningbouw aan het water zou plaatsvinden in het noordwestelijke deel van het park, tegenover hun woningen die al enkele jaren geleden waren gebouwd. Eigenaren gaven aan toen niet genoeg te hebben geweten van de plannen en uitgingen van vrij uitzicht vanuit hun woning.
- Er één hoge woontoren zou komen in het noordwestelijke deel, welke ook invloed zou hebben op het woongenot van omwonenden. Ook zou deze toren mogelijk een tekort aan parkeergelegenheid en afnemende verkeersveiligheid veroorzaken.
Participatie
Nadat het bestemmingsplan werd vastgesteld, is een motie aangenomen (RG-212/2018) door de raad van de gemeente Almere waarin wordt aangegeven dat bewoners zoveel mogelijk betrokken moeten worden bij de invulling van het bestemmingsplan Almere Poort en Pampushout en dat de raad over dit traject geïnformeerd moet worden. Omdat participatie daarnaast een belangrijk onderdeel is van de toekomstige Omgevingswet, is besloten dit participatietraject te volgen en te evalueren.
Casus
Het Cascadepark een interessante casus om van te leren op het gebied van participatie, omdat er sprake is van een inbreidingslocatie. Na jaren van uitbreiding aan de randen, is inbreiding binnen de gebouwde omgeving een onderwerp dat de komende jaren steeds gebruikelijker gaat worden in Almere. Iets wat niet alleen voor de gemeente Almere, maar ook voor bewoners en andere partijen in Almere een nieuwe situatie is. Een evaluatie van de eerste inbreidingstrajecten kan daarmee waardevolle kennis opleveren voor de benadering van toekomstige participatietrajecten bij inbreidingsprojecten.
Proces en input
Het eerste deel van het participatietraject heeft inmiddels plaatsgevonden. Hierbij is samen met bewoners en landschapsarchitecten getekend hoe zij vinden dat de woontoren eruit zou moeten zien. Daar is uit naar voren gekomen dat het niet één grote toren moet worden, maar twee kleinere torens. Begin 2021 wordt een tender gestart voor de verkoop van de grond aan de partij met het beste en mooiste plan. Bewoners worden ook bij dit vervolgproces betrokken, voor de keuze van de ontwikkelaar en de uitwerking van het Voorlopig Ontwerp (VO). Deze evaluatie gaat in op het eerste deel van het participatietraject.
Werkwijze evaluatie
Voor deze evaluatie hebben we een enquête gehouden onder deelnemers van het participatietraject. De enquête is ingevuld door 11 personen (van de 25). De enquête is op 5 oktober 2020 verstuurd en in de maanden oktober en november kon de enquête worden ingevuld. In de enquête is de vraag opgenomen of deelnemers een verdiepend gesprek willen. Naar aanleiding hiervan zijn in december digitaal drie verdiepende gesprekken gevoerd. Ook is een verdiepend groepsgesprek gevoerd met de interne betrokkenen van de gemeente Almere.
Resultaten
Uit de enquête en de verdiepende gesprekken kwam naar voren dat het merendeel van de betrokkenen tevreden was over de manier waarop zij betrokken zijn bij het participatietraject en over de manier waarop zij konden meedenken. Belangrijke punten die werden genoemd zijn:
- Er was daadwerkelijk ruimte om mee te denken over de uitwerking van de plannen in het ontwerpproces binnen bepaalde kaders en spelregels;
- De manier van meedenken met behulp van een tekenaar werd positief ervaren. Tijdens de verdiepende gesprekken werd dit meermaals benadrukt. In dit traject was deze participatieruimte er en dat is wel nodig bij deze werkvorm. Dit past ook binnen de Almeerse werkwijze: mensen maken de stad;
- Er werd goed geluisterd naar elkaar en er werd gezamenlijk naar een oplossing gezocht;
- De frequentie van het totaal aantal bijeenkomsten was goed.
Uit het participatietraject kan een tweetal belangrijke leerpunten worden getrokken.:
- De heldere communicatie vooraf en tijdens het traject bleek ontzettend belangrijk. Informeer alle inwoners met behulp van verschillende communicatiemiddelen (digitaal en fysiek) om verschillende doelgroepen te bereiken. Blijf duidelijk en consistent in het communiceren tijdens het traject over de uitkomsten, maar ook in het reageren op berichten van betrokkenen. Een communicatie -en participatieplan kan hierbij uitkomst bieden. Onderdeel hiervan is een duidelijke doelstelling en boodschap van een traject. Een vraag die bijvoorbeeld naar voren kwam (en naar idee van de inwoners onvoldoende werd beantwoord) was: Almere heeft zoveel ruimte, waarom moet het precies hier? In dit geval werd er dus uitvoering gegeven aan een eerder door de raad vastgesteld beleid in het ontwikkelingsplan en bestemmingsplan. En dit werd ter discussie gesteld. Deze beleidskeuze was echter al gemaakt in 2007, toen het gehele plan vastgesteld werd en er nog geen mensen woonden in Poort.
- Tijdens het groepsgesprek met interne betrokken van de gemeente Almere kwam naar voren dat interne afstemming in participatieprocessen vooraf aan een traject belangrijk is en een participatietraject benaderd moeten worden als een gezamenlijke opgave. In dit traject was Stadsruimte aanwezig tijdens de bijeenkomsten, maar werd eerst gesproken met de bewoners (binnen de kaders van de raad) en werden de kaders waar de bewoners precies over mee konden praten pas achteraf intern vastgesteld. Het advies is dan ook om tijdig met de betrokken afdelingen af te stemmen bij het vormgeven van de kaders en spelregels vooraf aan het participatieproces. Juist ook met de afdelingen die later in het (IAGO) proces pas een rol krijgen, om misverstanden later in het proces te voorkomen over de participatieruimte en de boodschap.
