Direct naar paginainhoud

Monument en beschermd stadsgezicht

Voor sommige werkzaamheden aan of bij een monument of aan een gebouw dat in een beschermd stadsgezicht ligt heb je een omgevingsvergunning nodig.

Erfgoed vertelt het verhaal van Almere

Erfgoed is een verzamelnaam voor al het cultuurhistorisch waardevolle uit het verleden. Hieronder vallen monumenten, archeologisch waardevolle gebieden en vondsten, landschappen, beschermde stadsgezichten, archieven en voorwerpen en verzamelingen in musea. Almere staat internationaal bekend als stad van moderne architectuur. Daarnaast heeft de stad inmiddels ook een beginnende monumententraditie. Het erfgoed vertelt het verhaal van Almere. Dit verhaal omvat de groei van Almere die het hedendaagse gezicht van de stad bepaalt. Het erfgoedbeleid van de gemeente is erop gericht de historische gelaagdheid van de stad te behouden voor toekomstige generaties. In 2017 nam de gemeenteraad van Almere haar eerste Monumentenverordening aan. Sindsdien heeft de stad de middelen om gemeentelijke monumenten en beschermde stadsgezichten aan te wijzen. Het eerste gemeentelijke monument is in 2019 aangewezen.

Rijksmonumenten

Almere telt geen inschrijvingen in het rijksmonumentenregister voor wat betreft gebouwde monumenten.

Gemeentelijke monumenten

Gemeentelijke monumenten zijn monumenten van lokaal of regionaal belang. De gemeente is verantwoordelijk voor de bescherming. De wettelijke basis hiervan vormt de gemeentelijke Monumentenverordening, waarin alle regels omtrent de gemeentelijke monumenten zijn opgenomen. Er staat 1 monument op de lijst.

Voor meer informatie: overzicht rijks- en gemeentelijke monumenten

Stadsgezichten

Beschermde stadsgezichten worden in de Monumentenverordening omschreven als groepen van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens hun esthetische waarde, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde. Almere heeft momenteel nog geen beschermde stadsgezichten.

Wanneer heb je een monumentenvergunning nodig

Ben je eigenaar van een gemeentelijk monument? Wil je het pand opknappen, verbouwen, uitbreiden of slopen? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig. Maar niet voor álle werkzaamheden. Sinds 1 januari 2012 zijn onderhoudsklussen als het overschilderen van deuren en ramen in dezelfde kleur, en het vervangen van slechte dakpannen vergunningsvrij.

  1. Je heeft geen omgevingsvergunning nodig als je onderhoudswerk gaat uitvoeren waar bij vormgeving, detaillering, profilering, kleur en materiaalsoort niet veranderen, of
  2. Op beperkte schaal en alleen waar nodig materiaal vernieuwt.

Wel een omgevingsvergunning nodig

Slopen, verstoren, verplaatsen of in enig opzicht wijzigen van een gemeentelijk monument , of het zodanig herstellen of (laten) gebruiken waardoor het wordt ontsierd of in gevaar gebracht.

Let op!

Wanneer bovengenoemde werkzaamheden toch worden uitgevoerd zonder vereiste vergunning dan geldt dat als een economisch delict. Ook kan de gemeente het werk laten stilleggen, waardoor er vertraging optreedt. Overleg vooraf met de gemeente kan dat voorkomen.

De beoordeling van de aanvraag

Voor veel werkzaamheden is een vergunning nodig. Bij de beoordeling ervan kijkt de gemeente bijvoorbeeld naar de bescherming van monumentale waarden. Soms is de vergunning niet nodig. Informeer vooraf bij de gemeente. Wij bekijken of je de juiste benodigde bijlagen (indieningsvereisten) hebt aangeleverd. Als je de benodigde bijlagen hebt meegestuurd ontvang je een bevestiging dat de gemeente jouw aanvraag in behandeling neemt.

Commissie Welstand en Erfgoed

Na het veertigjarig bestaan van de stad zijn er behoudenswaardige plekken in de stad vastgesteld die extra aandacht verdienen. Ook is er een monumentencommissie die gecombineerd is met de welstandscommissie: de Commissie welstand en erfgoed. Deze Commissie heeft als bijkomende taak het bestuur te adviseren over omgevingsvergunningen met betrekking tot monumenten en over potentiële monumenten.

Aanvragen vergunning

Wie wil bouwen, verbouwen of anderszins iets aan zijn omgeving wil veranderen heeft vaak een vergunning nodig. Op omgevingsloket.nl kun je een vergunningaanvraag doen

Hoe lang duurt het

Het college van burgemeester en wethouders zendt direct een afschrift van de ontvankelijke aanvraag om een vergunning voor een gemeentelijk monument aan de Welstand- en Erfgoedcommissie voor advies. Binnen zes weken na datum van verzending brengt de commissie schriftelijk advies uit aan het college. Het college beslist binnen twee weken na advies van de commissie.

Archeologie

Archeologische rijksmonumenten

Almere telt 15 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Dit betreft in alle gevallen archeologische monumenten. Archeologische rijksmonumenten zijn van nationaal belang, en de beslissingsbevoegdheid ligt daarom bij het rijk. De basis voor bescherming en instandhouding vormt de Erfgoedwet. Voor ingrepen op beschermde rijksmonumenten is op grond van artikel 9.1. van de Erfgoedwet (in samenhang met artikel 11 van de Monumentenwet 1988) altijd een monumentenvergunning van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed nodig. De aanvraag loopt via de gemeente. Je kunt daarvoor contact opnemen met archeologie@almere.nl.

Voor meer informatie: Overzicht rijks- en gemeentelijke monumenten

Gebieden met archeologische waarde

Ga je bouwen of andere werkzaamheden uitvoeren in een gebied waarvoor volgens het bestemmingsplan of de Archeologische Beleidskaart Almere (ABA) een archeologische waarde geldt? Dan moet je mogelijk archeologisch onderzoek uitvoeren. Op de plankaart van het bestemmingsplan of op de ABA zie je of voor jouw plangebied een archeologische waarde staat vermeld.

Om te bepalen of je voor jouw bouwactiviteit archeologisch onderzoek moet laten doen of een omgevingsvergunning nodig hebt, moet je eerst het bestemmingsplan raadplegen. In het bestemmingsplan staat of het terrein een archeologische waarde heest en in welke gevallen je archeologisch onderzoek moet doen.

Als het bestemmingsplan geen bepalingen bevat over archeologie, dan zijn de archeologieverordening en de ABA van toepassing. Je hebt dan een aparte archeologievergunning nodig. Dit is geen aanvraag voor een omgevingsvergunning en je kunt dus niet via het Omgevingsloket (OLO) indienen. De aanvraag zal schriftelijk moeten worden aangevraagd met het formulier dat je via deze link vindt.

Beschermde archeologische vindplaatsen

Een archeologische vindplaats bestaat uit twee onderdelen, te weten een kern met aangetoonde behoudenswaardige archeologische resten, en een 10 meter brede zone rondom de kern die wordt aangeduid als buffer. Deze buffer dient ter fysieke bescherming van de vindplaatskern en om de toegankelijkheid daarvan voor onderzoek te garanderen. Voor beide onderdelen (kern en buffer) geldt de bestemming Waarde-Archeologie 5. Aan deze bestemming is een bouwverbod gekoppeld met ontheffingsmogelijkheden. De gemeente kan aan de vergunning de voorwaarde verbinden tot het treffen van technische maatregelen om een vindplaats in de bodem te behouden, of het doen van opgravingen.

Kosten voor archeologisch (voor-)onderzoek zijn voor rekening van de aanvrager. Dit volgt uit het ‘verstoorder betaalt’ principe in de Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz).

Meldingsplicht

Heb je geen vergunning nodig, maar kom je tijdens de werkzaamheden toch archeologische vondsten tegen? Dan ben je volgens de Erfgoedwet verplicht deze te melden bij de gemeente Almere (archeologie@almere.nl). Ook moet je de vondsten 6 maanden ter beschikking houden voor onderzoek.

Kosten

Voor een aanvraag omgevingsvergunning ben je leges verschuldigd. Een overzicht van alle leges van de gemeente Almere vind je in de legesverordening en tarieventabel.

Bij een bouwactiviteit is de heffingsgrondslag, de door de gemeente berekende bouwkosten. De berekende bouwkosten worden dus niet bepaald op grond van de door jou op het aanvraagformulier ingevulde bouwkosten. Voor de berekening wordt gebruik gemaakt van, door de raad vastgesteld, standaard bouwkosten per eenheid. Deze bouwkosten per eenheid kun je terugvinden in de tabel "bouwkosten legesberekening" van bijlage 1 in de tarieventabel van de legesverordening. In de legesverordening staat informatie over de vaststelling van de bouwkosten van type bouwwerken die niet in de tabel "bouwkosten legesberekening" staan.

De legesverordening en tarieventabel worden elk jaar opnieuw vastgesteld.

Vragen

Heb je advies nodig of heb je een vraag over een vergunning, dan kun je contact opnemen met de balie Vergunning, Toezicht & Handhaving. Je kunt ook persoonlijk langskomen. Dat kan na het maken van een afspraak of tijdens de vrije inloop op dinsdagmiddag, woensdagochtend en vrijdagochtend. Je kunt een afspraak maken via almere.nl/afspraak of telefonisch via telefoonnummer 14 036 of door het contactformulier in te vullen.

Je vindt de balie Vergunningen, Toezicht & Handhaving op het Ondernemersplein in het stadhuis.

Illustratie Almere skyline
Jouw mening