Om de omgang met archeologische waarden in de bodem te reguleren heeft de gemeente Almere in 2016 de Nota Archeologische Monumentenzorg vastgesteld, inclusief de Archeologieverordening Almere 2016 en de Archeologische Beleidskaart Almere (ABA). Hierin staat in welke gebieden in Almere archeologische resten verwacht en/of aanwezig zijn.
Ga je bouwen of andere grondwerkzaamheden uitvoeren in een gebied waarvoor volgens het bestemmingsplan of de Archeologische Beleidskaart Almere (ABA) een archeologische waarde geldt? Dan moet je wellicht archeologisch vooronderzoek uitvoeren. Op de plankaart van het bestemmingsplan of op de ABA zie je of voor jouw plangebied een archeologische waarde staat.
Om te bepalen of je voor jouw omgevingsvergunning een archeologisch vooronderzoek moet laten doen, moet je eerst het bestemmingsplan raadplegen. Als daarin bepalingen over archeologie staan, dan zijn de bijbehorende bestemmingsplanregels van toepassing. Archeologie valt onder de omgevingsvergunning.
Als in het bestemmingsplan geen bepalingen staan over archeologie, dan zijn de archeologieverordening en de ABA van toepassing. Je hebt dan een aparte archeologievergunning nodig.
Een omgevingsvergunning of archeologievergunning vraag je aan via afdeling Vergunningen Toezicht en Handhaving (VTH). De gemeente kan voor archeologie nog vragen om aanvullende informatie, zoals een onderzoeksrapport waaruit blijkt hoe je rekening hebt gehouden met (mogelijk) aanwezige archeologische waarden.
Als je een archeologisch vooronderzoek laat uitvoeren, kun je daarvoor een standaard Programma van Eisen (PvE) downloaden. Zie stap 1 in het ‘stroomschema omgevingsvergunning in het kader van archeologie’. Dit standaard PvE gaat over de onderzoeksstrategie en –methode en de archeologisch inhoudelijke eisen, bijvoorbeeld hoeveel grondboringen gedaan moeten worden, met welke soort boor en hoe de resultaten van het onderzoek moeten worden beschreven. Hieronder kun je het PvE voor de booronderzoeken en de aanlevereisen voor de bijbehorende rapportages downloaden.
Wil je meer flexibiliteit in de manier waarop je archeologische vindplaatsen kunt behouden, dan staat in het standaard PvE de voorgeschreven onderzoeksmethodiek. De daarin beschreven onderzoekstrategie is alleen van belang voor de inpassing van een behoudenswaardige vindplaats in een niet te bebouwen of ontoegankelijk te maken oppervlak van de kavel. Alleen dan is het voldoende (maar volgens de KNA 4.0 onvolledige) waardestelling. Voor alle andere gevallen is dat niet voldoende en is aanvullend onderzoek nodig voor een volledige KNA-conforme waardestelling.
Je moet in dat geval ruimtelijk onderbouwen dat de volledige inpassing van een vindplaats zonder bebouwing of ontoegankelijk maken niet slaagt, en dat het bouwen op of ontoegankelijk maken van een (deel van een) behoudenswaardige vindplaats of buffer onvermijdelijk is. Je bent in dat geval verplicht tot een reguliere onderzoekstrategie die leidt tot een volledige KNA-conforme waardestelling. Zie stap 2 in het 'stroomschema omgevingsvergunning in het kader van archeologie' en bijlage 4 van de KNA 4.0 'Waarderen van vindplaatsen' of kijk op de site van Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer.
Je betaalt en regelt de uitvoering van het archeologische onderzoek zelf. Je kunt je daarbij laten adviseren door een deskundig archeologisch adviesbureau. Alleen onderzoeksbureaus die gecertificeerd zijn, mogen archeologische veldonderzoeken uitvoeren. Via Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer vind je een lijst van gecertificeerde bureaus. Bedrijven moeten zich bij de uitvoering van archeologische onderzoeken houden aan landelijke richtlijnen, die zijn vastgelegd in de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA).
Heb je geen vergunning nodig, maar kom je tijdens de werkzaamheden toch archeologische vondsten tegen? Dan ben je volgens de Erfgoedwet verplicht deze te melden bij de gemeente Almere (archeologie@almere.nl). Ook moet je de vondsten 6 maanden ter beschikking houden voor onderzoek.
In samenwerking met DaF-architecten en de gemeentelijke afdeling Stedenbouw & Verkeer heeft Bureau Archeologie en Monumentenzorg een inspiratiedocument voor het inrichten van steentijdvindplaatsen ontwikkeld. De toolbox kan gebruikt worden ter inspiratie voor inrichting, visualisatie en gebruik van steentijdvindplaatsen.
Als je zelf een archeologische vondst hebt gedaan, moet je contact opnemen met Bureau Archeologie en Monumentenzorg van de gemeente Almere. Dit kan via archeologie@almere.nl of het algemene telefoonnummer: 14 036.
Voor meer informatie of het maken van een afspraak met de gemeentelijke archeologen kun je bellen met de afdeling OSC via het algemene telefoonnummer: 14 036.
