6 januari 2025 - Nieuwjaarstoespraak

Beste allemaal, geachte aanwezigen,

Wat heerlijk om hier samen te zijn. In ons vertrouwde stadhuis. Huis van de stad. Allereerst mijn complimenten aan alle mensen die deze bijeenkomst hebben voorbereid. De kunstenaars die de B-passage hebben ingericht, de kinderen van Your Musiqskool, kinderburgemeesters Harkiran en Ekam, team Kabinet, het AJSO, en alle Bonifatiusspeldhouders. Dank jullie wel!

Bij deze gelegenheid zeg ik het graag nog eens: het is een voorrecht om deze ambtsketen te mogen dragen. Om jullie burgemeester te zijn.  
Dat was in 2024 niet altijd makkelijk. Bijvoorbeeld als ik, voor de veiligheid van bewoners, maatregelen moest nemen na weer een explosie in onze stad. 
Maar burgemeester zijn van ons Almere was op andere momenten ook inspirerend. In mijn ontmoetingen met al die mensen van zoveel kleuren, soorten, maten en achtergronden. Of toen ik nieuwe brandweermedewerkers mocht installeren. Op bezoek bij een ouder-wooninitiatief voor kinderen met een beperking.

Ik denk ook aan de betoverende lichtkunst van Alluminous. Een rondje Weerwater als nooit tevoren. 
Jullie burgemeester zijn is boven alles een voorrecht … door jullie. In een productie van Quincy Jones klinkt dat als: “A better you, a better me …” A better you, een betere jij, daar doe ik het voor! 
Wat heb ik het afgelopen jaar velen van jullie mogen ontmoeten. U en jou. Ik denk aan de Nieuwjaarsduik in Almere Haven, waarmee 2024 (toen wel!) fris van start ging. Hopelijk volgend jaar weer.

Ik denk ook aan de sportverenigingen waar ik was. Mijn kennismaking met het nieuwe bestuur van de Abou Bakr moskee in Stad. Groene vingers bij het opruimen aan de Hoekwierde in Haven. Op bezoek in Japan bij de hoofdkantoren van Almeerse bedrijven.

Heel persoonlijk, het gesprek met Myrthe en Linde, die hun 4-jarige buurjongetje uit het water hebben gered. En het terugblikken met de dochters van Lia de Clerk, na haar overlijden in december 2023, op het Almere van toen (1976) en de snelle groei van onze stad daarna. Ik denk aan mijn telefoongesprekken met Abed Al Attar die Gaza niet uitkomt. Mijn familiebezoeken aan zijn vrouw en kinderen hier in Almere.

Recent was ik bij twee bijzondere kerkenjubilea, van De Lichtboog in Stad en de Drieklank in Buiten. Bij de uitreiking van het predicaat ‘koninklijk’ aan de Brokking Groep. En een taalles van Jak Boumans, die al schrijvend zo mooi de geschiedenis van onze stad vastlegt. Ik noem van zijn hand het levensverhaal van Wim Leeman – pionier en eerste politieagent in Almere - die ons in 2024 is ontvallen.

Lieve mensen, al deze ontmoetingen en verhalen inspireren mij. Ze geven me energie, elke dag. En die energie ….. die kan ik goed gebruiken. Herkennen jullie dat? Zet de TV eens aan. Of werp een blik op sociale media. De wereld om ons heen is allesbehalve vrolijk. Vooral verdrietig eigenlijk. Oorlog in Oekraïne, het Midden-Oosten, Afrika. Politieke instabiliteit in Zuid-Korea, maar ook heel dichtbij in Engeland, Duitsland, Frankrijk. En in de spiegel kijkend, hoe bestuurlijk effectief zijn we in ons eigen land? Politiek Den Haag is dagelijks in onderhandeling met zichzelf. Vechten we elkaar niet het liefst de tent uit? In de wereld? In Nederland? In onze eigen stad?

Ik voel me soms machteloos als het gaat om conflicten hier ver vandaan. En ja, ik schaam me voor de manier waarop landelijke politici en bestuurders vaak rollend over straat gaan. Ik wens hen toe dat ze het goede voorbeeld geven in het maatschappelijke debat. Analoog aan onze koning in zijn kersttoespraak: “Laten we de verbittering en haat in de wereld niet in onze straten importeren.”  
En wij, hier in Almere? Verbittering. Polarisatie. Het P-woord? Ik kan het niet meer horen. Weg ermee. Weg uit Almere Haven, Stad, Buiten, Hout, Poort en straks Pampus. En natuurlijk mogen jullie mij vragen: hoe dan? Hoe gaan we dat doen, burgemeester? Dat doen we door elkaar te blijven opzoeken. Nieuwsgierig te zijn naar andere opvattingen. Niet te snel een oordeel te vellen. Vragen te stellen voordat je iets (van iets of iemand anders) vindt. Wij én zij te zien.

Drie voorbeelden. Je komt iemand tegen die geen vaste verblijfplaats heeft. Is dat een overlastgever? Stel liever eens de vraag waarom iemand geen dak boven het hoofd heeft. Een vluchteling bestempelen als gelukszoeker: vraag je eens af waarom iemand uit zijn of haar land moest vertrekken, wat is er gebeurd? Je kunt iets vinden van ons huidige kabinet, bijvoorbeeld niet democratisch. En die miljoenen stemmers dan? Wat heeft hen gemotiveerd?

Zijn we met z’n allen niet één groot magnetisch veld waarin plus en min elkaar juist aantrekken in plaats van afstoten? Laten we er zo eens over denken. En laten we er vooral zo eens aan doen! 
Als jullie hadden verwacht van deze burgemeester vandaag, mede namens gemeenteraad en wethouders, allerhande vergezichten te horen over woningbouw, armoedebestrijding, evenwichtige meerjarenbegrotingen, energietransitie, vluchtelingenopvang, veiligheid of klimaatverandering, dan moet ik jullie - in ieder geval voor nu - helaas teleurstellen.  
We hebben zeven uitstekende wethouders, vijfenveertig scherpzinnige raadsleden, tientallen zeer betrokken fractieassistenten en bijna tweeënhalf duizend ambtelijke professionals die daar dagelijks hard aan werken. Samen met velen van jullie als partners in de stad.

Nee, vandaag geen inhoudelijke vergezichten. Deze nieuwjaarstoespraak is een persoonlijke oproep. Een oproep aan jullie. Aan iedereen in Almere. Binnen en buiten dit stadhuis. Aan mijzelf incluis. Mijn oproep luidt: stel eens een vraag voordat je iets (van iets of iemand anders) vindt.

Your Musiqskool zingt straks in het nummer van Quincy Jones "A better you, a better me, means a better world." En zo is dat ook in Almere: mensen maken de stad. Een betere jij betekent een betere ik, en een betere stad voor ons allemaal.

Jongste stad van Nederland, bijna 50 jaar. Met dagelijkse ontmoetingen in woningen, scholen, kantoren, natuurgebieden, opvanglocaties, verenigingen, buurthuizen en bedrijven. Daar gebeurt het. Jullie doen het. Jullie maken de stad, elke dag. Van een wereldberoemd project in de jaren zestig en zeventig, tot de bruisende en innovatieve stad voor iedereen die Almere nu is. Verrezen uit het water, ingebed in groen, beklijfd in bedrijvigheid, kleurrijk in cultuur en architectuur. Stad van ruimte. Stad van de vrijheid. Stad van het water, wolken en de wind. Stad waar het einde nooit begint.

Ons jubileumjaar begint dit jaar al. Op de plek waar het allemaal begon met een paar bivakwoningen in Almere Haven. Wat is er daarna veel gebeurd. Wat een ontmoetingen. Wat een verhalen. En ons verhaal is nog lang niet af. Des te meer is het van belang dat we vieren dat we vijftig worden. Hoe dat eruit gaat zien, Almere 50 jaar? Daar wordt nu hard aan gewerkt. Samen met de stad. Samen met jullie. Uiteraard rekening houdend met wat er financieel kan. Maximaal feest met een kleine portemonnee. Nu al dank aan jullie allemaal voor jullie enthousiasme, ideeën en initiatieven.
Voor 2025 en de aanloop naar onze vijftigste verjaardag wens ik jullie en via jullie alle Almeerders gezondheid en geluk.

Ik wens ons allemaal, betrokkenheid, nieuwsgierigheid en belangstelling naar elkaar. Dus vergeet niet: stel eens een vraag voordat je iets (van iets of iemand anders) vindt.

Dank jullie wel!

(het gesproken woord telt)