Met de pilot Bouwen door de Buurt heeft de gemeente Almere samen met haar inwoners een nieuwe vorm van gebiedsontwikkeling ontdekt. Bewoners van Kruidenwijk zijn uitgenodigd om bouwplekken te vinden in hun eigen buurt en hiervoor de participatie te organiseren.
De pilot leidde tot onverwachte locatievoorstellen in een bestaande wijk. Uiteindelijk kwam er een concreet bouwplan. Van dit proces is een documentaire gemaakt. Vanaf de start in 2021 zijn de initiatiefnemers gevolgd door documentairemaker Robert Wiering. In zijn documentaire wordt duidelijk wat het vinden van een bouwplek in de eigen buurt met zich meebrengt. Niet alleen voor de woningzoekende buurtbewoners, maar ook voor de gemeente. Hoe verder met Bouwen door de Buurt in Almere? Dat is aan het bestuur dat aantreedt na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026.
De initiatiefnemers zijn in Kruidenwijk opgegroeid, wonen nog bij hun ouders, huren in de vrije sector of willen doorstromen. Ze werken in het onderwijs, in de zorg, als treinverkeersleider, als ondernemer of zijn gepensioneerd. Ze kunnen geen betaalbare of passende woning vinden. Allemaal willen ze graag in deze wijk blijven of er terugkeren. De initiatiefnemers zijn los van elkaar begonnen en hebben samen een bouwplek gevonden en de participatie in de buurt georganiseerd. Ze hebben instemming gevraagd aan de gemeenteraad om af te mogen wijken van het omgevingsplan. Dat is gelukt. Op de gevonden plek langs het Gemberpad gaan ze hun eigen huis bouwen op kavels die passen bij hun budget en woonwensen.
Begin 2026 is de grond bouwrijp. De kavelkopers zorgen zelf voor hun vergunning en de bouw van hun eigen huis. Ze starten in 2026 met de bouw.
De documentaire is op YouTube te zien. Bekijk hieronder de trailer.
De gemeente heeft met de pilot mogelijk willen maken dat bewoners zelf bouwplekken vinden waarmee zij hun buurt mooier en beter maken. Bouwen door de Buurt biedt kansen voor Almeerders die geen passende of betaalbare woning binnen hun eigen wijk kunnen vinden. Zoals ouderen die een levensloopbestendige woning zoeken of jongeren die op zoek zijn naar een starterswoning. Dit draagt bij aan een gevarieerde samenstelling van de wijk en meer binding met de buurt. Bouwen door de Buurt is een manier om, binnen de bestaande regelgeving, nieuwe bouwplekken door de bewoners te laten vinden. De werkwijze van de gemeente bij de pilot is gemonitord door een onafhankelijk bureau zodat iedereen ervan kan leren.
Om Bouwen door de Buurt in grotere aantallen mogelijk te maken, en ook op andere plekken in Almere, is de bereidheid nodig om van bestaande omgevingsplannen af te wijken. Het is aan de raad en het college dat na de verkiezingen in maart 2026 begint om te beslissen over een vervolg van Bouwen door de Buurt in Almere.
De ervaringen die bij deze pilot zijn opgedaan zijn actief gedeeld met andere gemeenten, vakgenoten en geïnteresseerden.
